Μανώλης Κανελλής (Σίσυφος)
«
Τα ρίγη της Γης »
ποιητική
συλλογή, 1929 (1928)
Η ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ
Το
έμβρυο στο μητρικό του σπήλιο
τους
πρώτους πέπλους του καιρού φορά.
στα
σύνορα του Ανθρώπου καρτερά
την
ώρα να το σύρει προς τον ήλιο.
Έξω
απ’ το Σχήμα τάμορφό του σώμα
μόλις
μυρίζει χρόνο, μα γοργοί
αγέρες
τ’ αρμενίζουν προς τη γη,
ομίχλη
που δέ φαίνεται ακόμα.
Η
μνήμη του αρρυτίδωτη κοιμάται
πέρα
από τις κολάσεις των παθών.
Δέ
σκάβει την ψυχή του παρελθόν.
Δεν
τόμαθε το δάκρυ να θυμάται.
Μά
νά : Ξύπνησε, ώ τρόμοι και κυττάζει.
στα
βάθη λάμπει υπόκωφη βοή.
Πλακώνει
νέφος πάνω του η Ζωή,
την
πρώτη μέρα στο κορμί του στάζει !
Η ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ ΤΩΝ ΕΤΟΙΜΟΓΑΜΩΝ
Τους
καλεσμένους ως σκιές ο ζόφος τώρα κλώθει.
Με
μάχης σύσταση κρυφή στη νύφη πάει η μητέρα.
μόνες
η σάρκα η νευρική και η σάρκα η ροδοφτέρα
καιν,
αιμοκέρια δίχρωμα, που τάναψαν οι πόθοι.
Ο
νιός περήφανος θωρρεί τον έφηβό του αστέρα
που
κάτω από τα νέφη του λαμπρός ανασηκώθη.
Στην
κόρη η κόρη απόθανε, δόλια η γυναίκα απλώθη
και
στους παρθενικούς της πέπλους σκίρτησε η εταίρα.
Την
κατσαρή της καρδερίνα η γάζα μανταλώνει,
κλούβα
ατλαζιού, που την κεντά, σγουρό φτεράκι, η τρίχα.
Στη
μοσχανάσα της ριγεί του μεδουλιού του η ψίχα
και
στο σιρόπι του φιλιού το σώμα του μελώνει.
- Ο άντρας, της γης της χρυσοθήρας, φλέβα
ευτυχίας
ζητά
σ’ αυτήν, που εντός του πάει να βρει δρόμο μοιχείας.
ΜΙΑ
ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗ ΝΥΧΤΑ
Προτού
σε πιούν οι λάρυγγες των άγνωστών σου δρόμων,
στάσου
στη νύχτα, σάρκινη και συ μεσονυχτιά.
Είσαι
στα δάση του Έρεβους κινούμενη φωτιά,
που
εντός σου οι στρύχνοι λουλουδούν των ένοχών σου τρόμων.
Ή
το κεντρί της συμφοράς δριμύ σε σπιρουνά,
ή
της παστάδας η βοή το σώμα σου φρενιάζει,
γροίκα
στο σκότος τη φωνή που φλογερή σε κράζει,
σαν
πόθος που αναστήθηκε βαρβάτος και πεινά !
Είμαι
το Χείλι. τί τροφή θα στάξεις στ’ όνειρό μου ;
- Λευκή; Του νύχτιου μέτωπου κέρινος θά’σαι
ιδρώς,
στριφτός
σ’ αγκάλη. – Μελαψή; Του άναστρου λοιπόν δρόμου
θρύψαλο
θά’σαι, που σε δέρμα τ’όστρωσε ο καιρός.
Ώ
! της σαρκός σου το διαμάντι ρίξε, Σιωπηλή,
δροσόσταλα
στις πυρκαϊές των άγριων μου οραμάτων !
Ας
ρουφηχτούμε απ’ τη φωτιά των ίδιων μας σωμάτων,
της
λιτανείας των Σκιών και μεις ίσκιοι θολοί.
ΤΑ ΑΚΟΛΑΣΤΑ ΜΑΤΙΑ
Γαλανές
λίμνες του άσπρου της προσώπου,
Μάτια
της άγνωστης που με θωρρούν,
τα
φωτοκύματά σας μαρτυρούν
πως
θέλετε να πιήτε αίμα του ανθρώπου.
Τα
λάγνα ματοκλάδια που φορούν
οι
λαμπρές κόρες σας του χαροκόπου
του
όργιου ας γίνουν μαστρωποί και κόπου
κλίνης
κραυγές όρασης ! Σπαρταρούν
οι
πόθοι εντός σας, της αγκάλης γύπες,
που
μαβιές φτερωτές φλόγες πετούν
προς
του άντρα τη φωληά και του ζητούν
στο
σώμα να κλωσσά την ηδονή.
Ώ
Μάτια, στις φωτιές σας σκάψτε τρύπες
βαθειές,
να θάβουν του άντρα τη θανή !
Ο ΧΡΟΝΟΣ
Είναι
μνήμης συνάλλαγμα το μέλλον
που
ο χρόνος μιάν αυγή θα εξαργυρώσει.
Κάτω
απ’ τους ίσκιους των θολών της βέλων
η
ώρα γελά γιατι θα με προδώσει
και
στα λιοντάρια θα με παραδώσει
του
αύριου. Βίων δαιμόνων και βίων αγγέλων
πνοές
άπνευστες ακόμη, που η χρώση
των
ανθρώπων δεν έβαψε πινέλων,
φυσούν
του μέλλοντος το τρεχαντήρι.
Στάλα,
που κάποτε μέσ’ στο κροντήρι
της
γης θα πέσεις, ώ αγέννητη ώρα,
θάνατος
θ’άρθεις, φόβος του είσαι τώρα,
Σε
ποιά να χώνεται ατσαλένια χώρα
των
άπλαθων στιγμών σου τ’ αργαστήρι ;
Η ΑΓΑΠΗ ΤΗΣ ΠΟΡΝΗΣ
Tο
δόντι του άντρα τη δαγκώνει και δεν την πονεί.
στο
δέρμα της νυστάζει πια της γυναικός ο ρόλος
και
σπα το ρεύμα του πηλού αναίσθητη, σαν μώλος
ακίνητος
στα κύματα, η ανήδονη ηδονή.
Τη
σιγηλή του βίου της κιθάρα δέ δονεί
τίποτε.
πέτρωσε τη φλόγα της ζωής της όλος
των
φιλημάτων ο σωρός. Των πόθων της ο θόλος
είναι
άναστρος και των ελπίδων σώπασε η φωνή.
Το
σκοτεινό της αίνιγμα την τρώγει και βαρύ
σκούζει
σε κάθε αγκάλιασμα το κρύο της λαρύγγι.
Όπως
ο χάρος το κορμί των εραστών της σφίγγει
και
πίνει τ’άφθονο φιλί μοιραία, παγερή.
Μά
ξάφνου ιδέα φωτεινή γλυκαίνει της το μίσος :
- « Ίσως ξανάρθει ο άπιστος ο πρώτος φίλος,
ίσως…»
(
το πρωτότυπο σε πολυτονικό )
πηγή
εγγραφής: Ανέμη
1928: Μανώλης Κανελλής (Σίσυφος), «Τα ρίγη της
γης», τύποις Ι. Βάρτσου, (Πραξιτέλους 21), Αθήνα, (σ. 222). [δρχ. 40], (1η
ποιητική συλλογή) (Ποιητική Σύνθεση)
Ο ογκώδης τόμος με τα ποιήματα (Ποιητική
Σύνθεση) του Μανώλη Κανελλή «Τα ρίγη της Γης» πρέπει να εκδόθηκε στα 1928.
Το περ. «Νέα Επιθεώρηση» το
αναγράφει και στο βιβλιογραφικό δελτίο του τεύχους του Δεκέμβρης 1928 και του
αφιερώνει κριτική ιδιαίτερης έκτασης από τον Πέτρο Πικρό στο τεύχος Γενάρης
1929.
Η
πρώτη ποιητική συλλογή του Μανώλη Κανελλή, «Τα ρίγη της Γής», στην ουσία είναι μακρά Ποιητική σύνθεση.
Για
την παρουσίαση και σύντομο σχολιασμό της δες στο: Κ. Στεργιόπουλος, «Η
Ανανεωμένη Παράδοση», σελ. 447, του συλλογικού έργου των εκδ. Σοκόλη «Η
Ελληνική Ποίηση».
/ - Η
διάρθρωση της Ποιητικής Σύνθεσης: :
/ -
ΠΡΟΛΟΓΟΣ:
/ - Στα σώματα,
[ Μέρος Α’ ]
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ:
/ ενότητα: ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ (1)
/ - Η
περιέργεια του εμβρύου,
/ - Η
περιέργεια του αγοριού,
/ - Η
περιέργεια του κοριτσιού,
/ - Η
περιέργεια των ετοιμόγαμων,
/.- Η
περιέργεια του ετοιμοθάνατου,
/ -
Μια γυναίκα στη νύχτα,
/ - Η
άγνωστη ερωμένη,
/ - Τα
ακόλαστα μάτια,
/ - Η
απαντοχή,
/ - Το
ρώτημα,
/ - Ο
Χρόνος,
/ -
Μια φωνή τη νύχτα στον Άρη,
/ ενότητα: ΛΑΓΝΕΙΑ: (2)
/ - Ο
πόλεμος των σωμάτων (Βακχικός διάλογος):
/ - Ο
Σιληνός Ι
/ - Η
Νύμφη ΙΙ
/ - Ο
Σιληνός ΙΙΙ
/ - Η
Νύμφη IV
/ - Επίλογος
V.
/ - Το
χείλι μου,
/ - Η
Σεμνότυφη,
/ -
Θύελλα,
/ -
Ανταρσία,
/ - Η
Συμφωνία της Ύλης,
/ - Η
λαγνεία του αρρώστου,
/ - Η
πόρνη,
/ ενότητα: ΧΑΡΑ: (3)
/ - Η
σάρκα μου,
/ - Ο
νους μου,
/ - Ο
ήλιος μου,
/ - Η
ελπίδα,
/ - Η
αθανασία,
/ - Η
δοξολογία,
/ - Η
χαρά της κόρης,
/ - Η
χαρά της πόρνης,
/ ενότητα: ΕΡΩΣ: (4)
/ - Ο
Έρως,
/ - Ο
κύκλος της αγάπης (οι τέσσερις ηλικίες του έρωτος)
/ - Η
πρώτη αγάπη του άντρα,
/ - Η
πρώτη αγάπη της γυναίκας,
/ - Η
αγάπη της αθώας,
/ - Η
αγάπη της έγγαμης,
/ - Η
αγάπη της ώριμης,
/ - Η
αγάπη της περασμένης γυναίκας,
/ - Η
αγάπη της γεροντοκόρης,
/ - Η
αγάπη του μεσόκοπου,
/ - Η
αγάπη της πόρνης,
/ - Ο
έρως του διεστραμμένου,
/ υπο-ενότητα: ΕΡΩΣ ΕΡΩΤΩΝ:
/ -
άτιτλο ποίημα (πεντάστιχο)
/ - Το
Σοννέτο της μοναξιάς,
/ - Ο
σεβασμός,
/ -
Όρκος,
/ -
Στη Νιόνυφη,
/ -
Επιθαλάμιο,
/ - Τα
Γαμήλια ( - Στροφή Ι, - Αντιστροφή ΙΙ,)
/ -
Τραγούδι,
/ - Η
φλεγματική ερωμένη,
/ - Η
κρίση,
/ - Η
ειλικρίνεια,
/ - Σοννάτα σε Λ,
[σχόλιο: πληθώρα από λέξεις σε λ: ]
/ -
Ερωτική εντύπωση,
/ - Ο
κατευνασμός,
/ -
Νανούρισμα,
/ - Η
στοργή,
/ - Ο
ύμνος,
/ - Ο
αποχωρισμός,
/ - Η
εγκατάλειψη,
/ -
Βόγγος,
/ - Το
παραμίλημα,
/ -
Κηδεία,
/ -
Αποχρωματισμός,
/ - Σ’
ένα λουλούδι της
/ - Σε
μια σβυσμένη αφιέρωση,
/ - Η
νίκη,
/ - Η
αμφιβολία,
/ - Το
παράπονο,
/ -
Ανάμνηση,
/ ενότητα: ΛΥΠΗ: (5)
/ - Η
θλίψη του άντρα,
/ - Η
λύπη της γυναίκας,
/ - Η
θλίψη του γέρου,
/ - Η
θλίψη της γρηάς,
/ - Το
Σοννέτο της ασκήμιας,
/ - Ο
Αφίλητος,
/ -
Παράκληση,
/ - Η
σταύρωση,
/ - Το
μοιρολόϊ,
/ - Η
ηχώ,
/ -
Απελπισία,
/ ενότητα: ΜΙΣΟΣ: (6)
/ - Η
κατάρα του προδομένου,
/ - Το
μίσος μου,
/ - Το
μίσος του γέρου συζύγου,
/ - Η
ζήλεια του τρελού,
/ - Η
ανατολή,
/ -
Προς τη Μοιχαλίδα,
/ ενότητα: ΦΡΙΚΗ: (7)
/ - Ο
βραχνάς,
/ -
Αντίθεση,
/ - Η
μπαλλάντα του αλήτη,
/ - Οι
ίαμβοι του ανθρώπου,
/ -
Βλαστήμια (1-12),
/ ενότητα: ΠΛΗΞΗ: (8)
/ - Το
μελτέμι,
/ - Το
ατέλειωτο σοννέτο,
/ - Η
ανία του αδύνατου,
/ - Η
πλήξη,
/ - Η
στιγμή,
/ - Το
Χαροπούλι,
/ - Η
Κοσμική ανία,
/ ενότητα: ΑΗΔΙΑ: (9)
/ - Ο
μπεκρής,
/ - Η
νύχτα,
/ - Post cottum…
/ - H ανήλικη αμαρτία,
/ - Η
περιφρόνηση,
/ -
Τέλος,
[
Μέρος Β’:]
/
ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ: (1)
/ -
Δύναμη,
/ -
Εγκράτεια,
/ - Η
εύρωστη βακχίδα,
/ -
Βουκολικός ενθουσιασμός,
/ -
Ερεθισμός,
/ - Ο
βιασμός,
/ -
ΚΟΥΡΑΣΗ (2)
/ -
Χόρτασμα,
/ -
Ένα «γυμνό» του Ρούμπενς,
/ -
Αισθητικό χόρτασμα,
/ -
Ερωτική ανάπαυση,
/ -
Αγρύπνια,
/ -
Χειμερινή ανάσταση,
/ ΑΣΘΕΝΕΙΑ
(3)
/ - Το
ελεγείο του τρελού,
/ -
Στη μελαχροινή φαγούσα,
/ - Η
μαύρη αγάπη [: σχόλιο: η Σύφιλη],
/ - Ο
άρρωστος,
/ -
Στη Φρύνη που με φαρμάκωσε,
/ - Η
δίψα,
[
Μέρος Γ’]
/
ΘΑΝΑΤΟΣ:
/ ενότητα: ΠΤΩΜΑ (1)
/ - η
Πτωματοποίηση,
/ -
Νατύρ-Μορτ (τριολέτο), [οκτάστιχο]
/ - Το
Σοννέτο του μισογύνη,
/ - Το
ψυχομάχημα του μεγάλου,
/ -
Στη νεκρή ρουφήχτρα,
/ ενότητα: ΣΚΕΛΕΘΡΟ (2):
/ - Το
κόκκαλο (τριολέτο), [οκτάστιχο]
/ -
Σατιρική αντήχηση,
{
σχόλιον: προτάσσεται αρχικώς ένα δίστιχο και έπεται ένα μονόστιχο που το
ανατρέπει πλήρως και παρουσιάζει εντελώς αρηντική την αρχική εικόνα του
διστίχου. Συνολικώς 10 σετ (δίστιχου-μονόστιχου) ]
/ - Το
Κοιμητήρι,
/ - Η
Ύλη,
/ -
Επιτάφιο επίγραμμα του Μανώλη Κανελλή
/ - ενότητα: ΜΗΔΕΝ (3)
/ - η
Μοίρα,
/ - Το
Σοννέτο του αυτόχειρα,
/ - Το
τραγούδι του άθεου μελλοθάνατου,
[
στίχοι:
«τώρα ένας άνεμος βαρύς το σέρνει σ’ άλλα
μέρη.
στα
μέρη που κανένας δεν πονεί.»
«Ανόνειρο ύπνο επιθυμώ»
«πεθαίνει ο χρόνος με τον πόνο των θνητών.»
«Στη μνήμη μου έρριξα τη γη, άμνημη Πέτρα».]
/ - Η
ελπίδα του απελπισμένου,
/ - Η
σκιά,
/ -
Ευχή,
/ - Ο
θάνατος της Γης,
/ - Η
κατάρα του τελευταίου ανθρώπου.
/ - b.) Επιλεγέντα αποσπάσματα από την άκρως
επαινετική κριτική του Πέτρου Πικρού στο περ. «Νέα Επιθεώρηση»:
« Μανώλη Κανελλή:
«Τα Ρίγη της Γης». (Αθήνα) 1928.
Κανένα απ' τα
βιβλία που βγήκαν σ’ ολόκληρη την περασμένη χρονιά, δεν απασχόλησε την ολομέλεια
της Κριτικής Ειτροπής του περιοδικού, τόσο όσο το βιβλίο τούτο του κ. Κανελλή.
Υποστήριξε κ’
υποστηρίζει τη γνώμη, ότι το βιβλίο αυτό είταν κάτι παραπάνω από «κάτι», ότι
είναι η καλύτερη, η πιό αξιοπρόσεχτη συλλογή που μας έδωσε ο περασμένος χρόνος
[:1928].
Κι’ άλλο ένα: ότι
αποκαλύπτει έναν ποιητή, έναν ποιητή μέσα στην απέραντη ξεραΐλα.
Ας κοιτάξουμε από
πιο κοντά.
Πρώτα τον ποιητή.
Που βρίσκεται ο
κ. Κανελλής; Απλούστατα, σ’ ένα μεταίχμιο. Περνά το στάδιο της ανταρσίας ενάντια
στην πρόληψη, στη σεμνοτυφία, ενάντια στην ίδια του την τάξη.
Νά, ένας
διανοούμενος, ένας ποιητής, που σπάει τα δεσμά της ρουτίνας, της παλιάς
παράδοσης, της ιδεαλιστικής αντίληψης. Απ’
την υλιστική πλευρά αντικρύζει, εξετάζει, αναλύει τον άνθρωπο.
Για το έργο, τώρα:
Ο αστικός τύπος
άρχισε απ’ τη συνομωσία της σιωπής ενάντια στο βιβλίο αυτό. Ακόμη χειρότερο:
έδωσε εντολή, λίγο πιό ύστερα, στους λακέδες του να το ξεκουρελιάσουν
όπως-όπως. Και με σατανικότητα διάλεξε τους ανθρώπους ανάμεσα από τις
«παραγνωρισμένες αξίες». Ο καθείς φαντάζεται τί χολή! τί σάλιο ! Ύστερα ενδιαφέρθηκε και η Αστυνομία — ( Η
Αστυνομία ηθών ... της αστικής τάξης). Απειλήθηκε μάλιστα και ποινική δίωξη.
Δυστυχώς για τον ποιητή δεν είχε τη μεγάλη τιμή να την υποστεί. Η αστυνομία
απειθάρχησε στους καταδότες.
Τί είναι το
βιβλίο αυτό; Από άποψη ποσού, ένας όγκος, ένα σωστό πέλαγος στίχοι. Φαινόμενο
υπερπαραγωγής χαραχτηριστικό της σημερινής κατάστασης, και που προδιαθέτει όχι ευνοϊκά, '‘γιατί κανείς
τέλος πάντων δεν είναι υποχρεωμένος να πιστέψει με την πρώτη ματιά ότι στις
εκατοντάδες αυτές σελίδες κρύβεται χρονώνε εργασία και εργασία απ’ τις πιό
καλοσυνείδητες. Χρειάζεται επίσης εργασία για να προσέξει κανείς το τί έχει στο
χέρι του.»
Θα μας επιτραπεί
ν’ αρχίσουμε απ’ τη Μορφή. Για να ξεμπερδέψουμε το γληγορώτερο.
Θα πρέπει να ομολογηθεί πώς σπάνια βιβλίο,
κι’ ακόμη σπανιώτερα μια ποιητική συλλογή – απ’ την παραγωγή των τελευταίων
χρόνων— παρουσιάζει την αρχιτεχτονική που έχουν τα «Ρίγη της Γης». Κι’ αν ακόμη
έδινα εδώ ένα-ένα τα κεφάλαια ή τα κομμάτια, πάλι δε θα κατάφερνα να δώσω έστω
και μιάν αμυδρή ιδέα της μαεστρίας στη μεθοδική συστηματοποίηση. Απ’ την
οντογονία ως το θάνατο, συναισθήματα, σκέψεις, ψυχολογικές καταστάσεις του
ανθρώπου, δουλεύονται και ξαναδουλεύονται έτσι και τόσο που το κάθε λιθάρι που
αποτελεί το όλο αισθητικό αυτό οικοδόμημα είναι δουλεμένο σε τρόπο ώστε να
προσαρμόζεται κανονικώτατα στην ανάλογη θέση του.
Αυτά, γενικά.
Απ’ τα πρώτα όμως
κομμάτια χτυπάει αμέσως στο μάτι η αντίθεση που αναπτύσσεται ευθύς αμέσως
μεταξύ της μορφής και της ουσίας. Ένας κατακλυσμός σονέτα, για να μην σταθούμε
και σ’ άλλες παμπάλαιες φόρμες, όπως τα
τριολέτα.
Το ότι ένα σονέτο δίχως ψεγάδι αξίζει ολόκληρο
ένα έπος, όπως είπε ο Μπουαλώ, και το ότι πολλά είναι τα δίχως ψεγάδια σονέτα
του κ. Κανελλή, αυτό δεν είναι λόγος να μην παραδεχτούμε ότι πρόκειται πιά για
μορφή νεκρή, που όσο κι’ αν μεσουράνησε, όσο κι’ αν έλαμψε στο στερέωμα της
Τέχνης, έ! πιά σήμερα είναι ένας αναχρονισμός.
Ως τόσο, απ’ το γεγονός ακριβώς αυτό προκύπτει ένα άλλο: Το
σονέτο δεν προϋποθέτει μόνο μαεστρία, ή μάλλον ακριβώς γιατι προϋποθέτει
μαεστρία προϋποθέτει την πειθαρχία: την πειθαρχία που δε γνωρίζει λύγισμα και
χαλάρωμα ούτε και συμβιβασμούς. Συμπέρασμα: Χαρίζουμε τον αναχρονισμό στον κ.
Κανελλή και υποσημειώνουμε το μεγάλο χάρισμα του τεχνίτη: την πειθαρχημένη
δουλειά.
Αυτό όμως το χάρισμα κάνει τον προσεχτικόν αναγνώστη αυστηρό
σε βαθμό που να μη συχωρά στον κ. Κανελλή ένα πραγματικά ασυχώρετο ψεγάδι: το laisser-aller, την ακαταστασία της γλώσσας.
Ούτε θαρρούμε
ακαταστασία το να παίρνει κανείς λέξεις, ακόμη και περιφράσεις ολόκληρες απ’
την καθαρεύουσα, ούτε νομίζουμε ότι δημοτική είναι το να βγάζει κανείς τα
τελικά νί. Ασφαλώς όχι. Απ’ το σημείο όμως αυτό, στο σημείο του να καταφεύγει ο
κ. Κανελλής σε tournures καθαρευουσιάνικες, να μεταχειρίζεται το συνταχτικό και
τη γραμματική της καθαρεύουσας, υπάρχει αρκετή θέση για να χωρέσει το ρώτημα:
Πλεύρισε άραγες
τελειωτικά ο κ. Κανελλής στη μιχτή; Ή μήπως
ασυναίσθητα κάνει, «acte de liberty» αφίνοντας αχαλίνωτο τον αναρχούμενο
μικροαστισμό του. Ή, ακόμη, αδυναμίες που κατανίκησε αλλού, δεν μπόρεσε να τις
κατανικήσει στο επίπεδο αυτό;
Προκειμένου ν’
αντικρύσουμε το βιβλίο αυτό, στο «φόντο» του, το καλύτερο που θα είχαμε να
κάνουμε είταν να δίναμε κομμάτια απ’ εδώ κι’ απ’ εκεί. Μα θάπρεπε να
αναδημοσίευε κανείς τουλάχιστο το μισό βιβλίο.
Όταν απ’ την πρώτη κιόλας σελίδα απαντούμε στίχους σαν κι’ αυτούς:
« 0
άνθρωπος με τη θρησκεία χάμουρο στραβίζει
κι’
αλλοίθωρο άλογο θωρεί στο θάνατο ζωή.
Στού
χάρου το καρτέρεμα το βίο χάνει. ελπίζει
αντί
να ζεί κ΄ είναι κουφός στης ΥΛΗΣ τη βοή.
Τον ίσκιο του αύριο κυνηγά. του
τώρα την αλήθεια
ποδοκυλά. στο σκελετό ζητά την ηδονή.
Νυφική
κλίνη του θαρρεί το μνήμα.
παραμύθια
ξεφρενιασμένων
προφητών ως δόγμα προσκυνεί.»
θα
ήθελα ακόμη εδώ — αν μας επέτρεπε ο χώρος — να ανατύπωνα τη «Βλαστήμια», να ανατύπωνα στίχους απ’ εδώ
κι’ απ’ εκεί παρμένους και που ο καθένας τους είναι και μια πραγματική έκπληξη.
Θέματα που πρώτη φορά σταμάτησαν την προσοχή ποιητή, στην ουσία τους όμως τόσο
στενά δεμένα με την ανθρώπινη ζωή, είναι σωστά ευρήματα. Η πρωτοτυπία δεν είναι
ασφαλώς το μικρότερο χάρισμα του ποιητή.
Βέβαια δεν έλειψαν κ’ εδώ οι Ζωΐλοι. Θυμήθηκαν
πως τώρα τελευταία ο κ. Κανελλής είχε μεταφράσει το Μπωντλαίρ. Απ’ αυτό βγήκε
συμπέ ρασμα ότι αντιγράφει τον Μπωντλαίρ, ότι «θυμίζει» Μπωντλαίρ. Ότι τέλος ο
ίδιος είναι ένα κακέκτυπο του γάλλου ποιητή. Φθηνή, αγοραία «κριτική» αυτή. Μιά
και έτσι ή αλλοιώς, μιά και καλά ή άσχημα, καταπιάστηκε συστηματικά ο κ
.Κανελλής με τον Μπωντλαίρ, πώς είταν δυνατό να μη είχε υποστεί οπωσδήποτε μιά
επιρροή του; Όμως τί έχει να χάσει μ’ αυτό η καταπληχτική του πρωτοτυπία;
Πέτρος Πικρός.»
/ -
πηγή: περ. «Νέα Επιθεώρηση», Χρόνος Β’, αρ. 1 (13), Γενάρης 1928, στήλη:
Κριτικά Σημειώματα, συντάκτης: Πέτρος Πικρός, (σ. 34-35).
poeta greco Ignoto
" ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ "
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.